Idjtihād

Derde Belemmering

Zoals op de markt, al naar gelang het jaargetijde, bepaalde waren gewild en geliefd zijn, en sommige goederen op gezette tijden bijzonder in trek raken, zo is ook in elk tijdperk, op de grote tentoonstellingshal van de wereld en op de marktplaats van het maatschappelijke leven en de menselijke beschaving, een bepaalde ‘waar’ gewild en staat zij in de belangstelling. Zij wordt daar tentoongesteld, de verlangens worden ernaartoe getrokken, de blikken richten zich erop, de gedachten houden zich ermee bezig. Zo zijn in onze tijd politieke kwesties, wereldlijke belangen en filosofische stromingen de gewilde goederen; zij staan in het middelpunt van de aandacht.

In de tijd van de selef-i salihīnDe vroegere Islamitische geleerden te midden van metgezellen, tābiīn en tebe-i tābiīn., op de markt van hun tijd, was de meest gewilde en waardevolle waar het leren kennen van de geboden en verboden van de Schepper der hemelen en aarde, het begrijpen van Zijn Woord en het verwerven van de middelen waarmee men de eeuwige gelukzaligheid in het hiernamaals kon bereiken – het hiernamaals dat, dankzij de profeetschap en de Koran, wijd geopend is en voor altijd open zal blijven.

Aangezien in die tijd de gedachten, harten en zielen van de mensen volledig gericht waren op het begrijpen van de goddelijke geboden en op het welbehagen van de Heer van de hemelen en de aarde, draaiden alle gesprekken, ontmoetingen, gebeurtenissen en toestanden binnen de menselijke samenleving om dit streven. Daardoor putte iedereen met voldoende innerlijke ontvankelijkheid en geestelijke capaciteit – vaak zonder het zelf te beseffen – uit alles een les in marifetullahHet kennen van Allah., en leerde hij van de gesprekken en gebeurtenissen die zich in die tijd voordeden. Het was alsof alles een leraar werd die zijn natuurlijke aanleg voorbereidde op het verrichten van ijtihadEen inspanning van een deskundige geleerde om, op basis van de Koran en de Soenna, een oplossing te vinden voor een vraagstuk waar geen direct tekstueel bewijs voor bestaat..

Dit innerlijke onderricht was zó krachtig en verlichtend dat de mensen van die tijd, zonder daarvoor bewuste inspanning te hoeven leveren, de bekwaamheid tot ijtihadEen inspanning van een deskundige geleerde om, op basis van de Koran en de Soenna, een oplossing te vinden voor een vraagstuk waar geen direct tekstueel bewijs voor bestaat. ontwikkelden – alsof zij verlicht werden zonder vuur.

En wanneer iemand dit innerlijke onderricht had ontvangen en zich vervolgens toelegde op ijtihadEen inspanning van een deskundige geleerde om, op basis van de Koran en de Soenna, een oplossing te vinden voor een vraagstuk waar geen direct tekstueel bewijs voor bestaat., werkte zijn aanleg als zwavel die bij het kleinste vonkje ontvlamt, en werd hij in korte tijd een mudjtahid.

In deze tijd echter, vanwege de overheersing van de Europese beschaving, de druk van het naturalistische denken en de verzwaring van het wereldlijke leven, zijn gedachten en harten verstrooid geraakt, zijn inzet en inspanning verdeeld, en is de geest vervreemd geraakt van spiritualiteit.